Doodzonde dat er geen ruimte is ingeruimd voor een fietspad naar Stationsplein in het ontwerp bestemmingsplan Morspoortgebied.

De Fietsersbond Leiden heeft moeite met het Bestemmingsplan Morspoortgebied. Wij vinden het – kort gezegd – doodzonde, dat er geen ruimte is voorzien voor (plangebied-overstijgende) fietsvoorzieningen. Er zijn legio redenen om een vrijliggend fietspad langs de spoorlijn tussen de Rijnzichtbrug en het Stationsplein aan te leggen, ondanks het verkeersluwer maken van de Morsweg.

1. Fietsontsluiting Morspoortgebied

Allereerst sluiten de nieuwe bouwblokken niet goed aan op de bestaande/voorziene fietsinfrastructuur van het Stationsplein, waar aan weerskanten fietspaden beschikbaar zijn. Precies daarvóór is een bouwblok gepland (gele driehoek in afbeelding 2). De geplande 500 woningen krijgen daarmee geen passende fietsontsluiting.

Een euvel overigens (verkaveling die niet past bij fietsontsluiting) dat – ons inziens – in Leiden wel vaker voorkomt (zie de problematische fietsontsluiting van het Werninkterrein).

2. Ontbrekende Schakel
   Maar ernstiger is het veronachtzamen van de functie die het gebied voor (plangebied-overstijgende) fietsvoorzieningen heeft. Er loopt immers een – door de gemeente zo genoemde – Ontbrekende Schakel in dat gebied, lopende vanaf de Rijnzichtbrug naar de Vondelweg/Plesmanlaan (Afbeelding 1, rode stippellijn, uit Beleidsprogramma Fiets 2020-2030). Omdat een verbinding via de Rijnzichtstraat vrijwel onmogelijk is, blijft maar één alternatief over: een fietspad langs de spoorlijn tussen de Rijnzichtbrug en het Stationsplein.

Bij diverse gelegenheden heeft de Fietsersbond Leiden dit al naar voren gebracht.

3. Verkeersdrukte Morsweg

Is die nieuwe verbinding nodig? De gemeente verwacht als uitvloeisel van het project Autoluwe Binnenstad een sterke vermindering van het autoverkeer op de Morsweg. Maar het is nog lang niet duidelijk of alle geplande afsluitingen van het autoverkeer – waaronder de Rijnzichtbrug in beide richtingen – verkeerstechnisch ook wel kunnen. Wanneer het oplossen van conflictsituaties, die ontstaan door met name de knip in het autoverkeer op de Rijnzichtbrug, buitensporig duur dan wel zeer verstorend werken (hoeveel hinder krijgen b.v. fietsers van de nieuwe autostromen elders in de stad?), is het niet ondenkbaar, dat het (geheel) weren van het autoverkeer op die brug toch niet realiseerbaar is. Op dit moment staat overigens alleen vast, dat de brug in elk geval voor één richting wordt afgesloten.

Maar zelfs in het geval dat het lukt auto’s over de Rijnzichtbrug te weren, kan het autoverkeer nog aanzienlijk blijven. Vooral omdat het verkeer met als bestemming De Mors blijft, maar ook omdat de knip (meer) sluipverkeer – ook via de Morsweg –  zal oproepen.

Laten we ook niet het busverkeer vergeten, dat naar verwachting over de Morsweg wordt geleid.

Al deze zaken vragen om het aanleggen van het “ontbrekende” fietspad (zie afbeelding 2, rode lijn); of op z’n minst om de mogelijkheid die optie open te houden.

Dat fietspad kan dan tevens als een extra fietsverbinding fungeren op een van de drukste fietstrajecten van Leiden. (vergelijk met geplande tweerichtingsfietspad aan het begin van de Churchilllaan of op de Rijnsburgerweg).

Verder behoeft het geen betoog, dat een vrijliggend fietspad altijd te prefereren blijft boven een traject met – ook weinig – auto- en busverkeer; zeker in het geval van smalle straten. Bovendien zou bedoeld fietspad ideaal aansluiten op de fietsinfrastructuur (fietspaden en fietsstroken) van het Stationsplein. Daarmee komt een hoogwaardige fietsverbinding tot stand naar het LUMC, het Stadskantoor, Centraal Station, en de fietsenstallingen aan de zuidwestkant van het Stationsplein (trafolocatie), Voor de stallingen aan de zuidoostkant (Lorenz en De Geus) is de route via de Morsweg vermoedelijk net wat korter (maar in elk geval minder veilig en minder comfortabel).

De voorgestelde verkaveling van het plangebied levert voor dat tracé echter een onverwachtse belemmering op: er is een gesloten woonblok gepland (zie gele driehoek). De oplossing ligt bij een doorgang, zoals we die méér in Leiden kennen ( Poortgebouw, Stevenshof, zie afbeeldingen 3 en 4).

 Wat moet voor een dergelijk fietspad wijken?  Dat is bijzonder weinig:

• vier parkeerplaatsen op de Transvaalkade (zie afbeelding 5) en een aantal bij het bedrijventerrein Morsweg; daartegenover staat echter een nieuwe parkeergarage;
• hooguit één boom, of het verplaatsen ervan (zie afbeelding 5);
• maximaal 4 appartementen ten behoeve van de doorgang onder een woonblok.

Het nieuwe fietspad kan aan de zuidkant ook goed worden aangesloten. Aangezien wij een aanzienlijke maar geen drastische vermindering van de verkeersintensiteit verwachten, lijkt een nieuw verkeerslicht hier op zijn plaats– vergelijkbaar met dat aan de andere kant van de Rijnzichtbrug.

Het is om al deze redenen, dat de Fietsersbond voorstelt de verkaveling marginaal aan te passen, en wel zodanig dat een fietspad – met een redelijk vloeiende lijn onder een van de nieuwe gebouwen – een “fiets-logische” verbinding naar het Stationsplein mogelijk maakt.

                                                                                                                                             MM